PlasticsEurope promuje podejście obejmujące cały cykl życia wyrobów (ang. Life Cycle Thinking - LCT), aby umożliwić podejmowanie bardziej świadomych decyzji, dzięki lepszemu zrozumieniu aspektów dotyczących zdrowia człowieka oraz wpływu na środowisko produktów, procesów i działań związanych z tworzywami sztucznymi. Podejście LCT bazuje na ocenie cyklu życia (ang. Life cycle assessment - LCA) - metodzie określenia aspektów związanych z ochroną środowiska i potencjalnego wpływu na środowisko danego produktu, procesu lub usługi, poprzez:
- Sporządzenie wykazu zasobów energii i materiałów zużytych podczas produkcji oraz odpadów wyemitowanych do środowiska
- Ocena potencjalnego wpływu, jaki wywrze na środowisko zużycie określonych zasobów i emisja wygenerowanych odpadów
- Interpretacja wyników, umożliwiająca podejmowanie bardziej świadomych decyzji.
Agendy odpowiedzialne za ochronę środowiska: UNEP - the United Nations Environment Programme (Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych) oraz SETAC (the Society for Environmental Toxicology and Chemistry) ogłosiły w 2002 r. inicjatywę Life Cycle (LC), której celem jest promowanie powszechnego wykorzystania podejścia obejmującego cały cykl życia aby zapewnić zrównoważony rozwój społeczeństwa. Inicjatywa ta cieszy się pełnym poparciem stowarzyszenia PlasticsEurope.
Dla PlasticsEurope, podejście obejmujące cały cykl życia (LCT) jest koncepcją strategiczną, bazującą na rzetelnych badaniach naukowych i metodologii. Aby podkreślić jak ważna jest ta idea, PlasticsEurope od wielu lat jest Złotym sponsorem inicjatywy LC. Więcej informacji na temat inicjatywy Life Cycle znajduje sie na stronie: www.lifecycleinitiative.org
Eko-profile
PlasticsEurope jest pierwszym stowarzyszeniem branżowym, które zgromadziło i opublikowało szczegółowe dane środowiskowe dotyczące procesów stosowanych przez swoje firmy członkowskie. Pierwsze raporty zawierające profile ekologiczne zostały opublikowane w 1993 r. Od tego czasu opublikowano już ponad 70 Raportów eko-profili dostępnych bezpłatnie. Zbiory eko-profile obejmują tworzywa masowe, powszechnie stosowane tworzywa konstrukcyjne oraz najczęściej stosowane procesy przetwórstwa. Uznane powszechnie jako reprezentatywne zbiory danych, są wykorzystywane do tworzenia komercyjnych baz danych dotyczących analizy cyklu życia oraz dostępnych publicznie europejskich baz danych European Life Cycle Database (ELCD).
Eko-profile – zasady i cele
Stowarzyszenie PlasticsEurope kieruje się jasnymi zasadami i celami przy opracowywaniu raportów zawierających profile ekologiczne, według europejskich uśrednionych danych produkcji:
- Pierwsza zasada – umieszczenie w przestrzeni publicznej rzetelnych danych naukowych do wykorzystania przy analizie cyklu życia, bez uszczerbku dla poufnych danych dotyczących specyficznych procesów technologicznych poszczególnych firm
- Druga zasada – promowanie wprowadzania do procesów produkcyjnych innowacyjnych proekologicznych rozwiązań poprzez benchmarking w oparciu o średnie dane produkcji
- Trzecia zasada – z uwagi na duży wkład fazy surowcowej i produkcyjnej do opracowania danych eko-profili polimerów oraz ze względu na fakt, że surowce (etylen, benzyna surowa) na terenie Europy najczęściej transportowane są rurociągami, wyznaczone przez eko-profile PlasticsEurope odzwierciedlają rzeczywistą sytuację produkcji polimerów w Europie.
Eko-profile – przyszłe działania
Od momentu opublikowania pierwszych raportów zawierających eko-profile, metodologia Analizy Cyklu Życia, standaryzacja i praktyka uległy znacznym zmianom. Pojawiły się nowe koncepcje, takie jak program Deklaracji Środowiskowej Produktu (EPD) oraz Ślad węglowy. Powiązane sektory przemysłu, takie jak budownictwo, mają swoje własne normy oraz wymagania w zakresie danych. Dlatego bazy eko-profili muszą ulegać zmianom w odpowiedzi na zmieniające się zapotrzebowanie uczestników i najlepsze praktyki przemysłowe. PlasticsEurope oczekuje na regularne informacje od zainteresowanych podmiotów dotyczące metodologii eko-profili. Ponadto, ze względu na potrzebę opracowania na poziomie globalnym zharmonizowanych praktyk i porównywalnych wyników, PlasticsEurope zachęca i inicjuje współpracę z innymi regionalnymi stowarzyszeniami i organizacjami. Metodologia eko-profili w uzupełnieniu do norm i standardów dla innych materiałów i sektorów przemysłowych stanowi istotny wkład we wprowadzanie w przemyśle najlepszych praktyk.
Ślad środowiskowy
PlasticsEurope uczestniczy w projekcie Komicji Europejskiej Ślad Środowiskowy Produktów i Organizacji.
Więcej informacji: http://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/index.htm
Aktualizacja i zarządzanie
Eko-profile muszą być ważne i aktualne przez wiele lat z uwagi długi okres użytkowania instalacji, zmiany technologiczne i nowe inwestycje w przemyśle tworzyw. Z tego względu wymagana jest ciągła aktualizacja, np. dotycząca nowych technologii, nowych źródeł energii i wymagań dotyczących emisji zanieczyszczeń. Dzięki ciągłemu monitoringowi instalacji w przemyśle tworzyw sztucznych i benchmarkingom, poprawa się ciągle jakość danych zawartych w ekoprofilach. Zarządzanie bazą danych eko-profili wymaga ciągłych aktualizacji z uwagi na dynamiczne zmiany w przemyśle petrochemicznym, globalnych rynkach i zaawansowane powiązania pomiędzy zakładami produkcyjnymi. W ten sposób zapewniona jest wewnętrzna spójność i szybka reakcja na zmiany w przemyśle, mediach energetycznych, technologiach produkcji i na standardach najlepszych praktyk.
Słowniczek pojęć
Współczynnik zubożenia abiotycznego (ang. Abiotic depletion potential, ADP)
Kategoria oddziaływanie na środowisko, określa nadmierne zużycie surowców naturalnych, takich jak minerały, metale i ropa naftowa.
Współczynnik zakwaszenia (ang. Acidification potential, AP)
Kategoria oddziaływanie na środowisko („kwaśne deszcze”). Emisje zanieczyszczeń gazowych (tlenki siarki, azotu, amoniak) pochodzące z transportu, produkcji energii, procesów spalania i rolnictwa powodują zjawisko "kwaśnych deszczów" powodujących usychanie drzew i roślin, zakwaszenie wód powierzchniowych i zniszczenia budynków. Zobacz: dwutlenek siarki.
Eko-profile, profile ekologiczne (ang. Eco-profile)
Inna nazwa dla zbiorów inwentaryzacji danych wejść i wyjść w cyklu życia danego wyrobu LCI, używane przez PlasticsEurope (podawane zazwyczaj dla części cyklu „cradle-to-gate”, lub „gate-to-gate” dla procesów przetwórczych).
Zespół ds. eko-profili (ang. Eco-profile Project Team, EPT)
Specjalna grupa robocza powoływana do nadzorowania procesu tworzenia eko-profili dla konkretnego polimeru. W skład grupy wchodzą członkowie odpowiedniej grupy produktowej PlasticsEurope, grupy HSE i Life Cycle Task Force (LCTF) oraz specjalista ds. LCA.
Deklaracje Środowiskowe Produktów (ang. Environmental Product Declaration, EPD)
Standaryzowana metoda (ISO 14025) oceny właściwości środowiskowych produktów lub usług wykonywana na podstawie analizy cyklu życia wyrobu LCA.
Potencjał eutrofizacji (ang. Eutrophication potential, EP)
Kategoria oddziaływanie na środowisko (żyzność wód); zrost zawartości fosforu, azotu, tlenków azotu i amoniaku pochodzących z transportu, produkcji energii, rolnictwa (nawożenie) i ścieków (detergenty) powoduje proces wzbogacania zbiorników wodnych w pierwiastki biofilne, skutkujący wzrostem trofii, czyli żyzności wód. Powoduje to wyczerpanie zasobów tlenu i stanowi zagrożenie dla organizmów wodnych (roślin i zwierząt). Zobacz – fosforany.
Energia zawarta w surowcu nieprzetworzonym (ang. Feedstock energy)
Definicja zgodna z ISO 14040: potencjalne ciepło spalania surowca, które nie jest wykorzystywany jako źródło energii w procesach produkcji wyrażane jako większe lub mniejsze wartości ciepła opałowego.
Uwaga: Należy zwrócić uwagę aby wartość potencjału cieplnego surowca nie była liczona podwójnie [ISO 14040, 3.17]
Potencjał globalnego ocieplenia (ang. Global warming potential, GWP)
Kategoria oddziaływanie na środowisko („efekt cieplarniany”). Globalnym ociepleniem nazywamy zmiany klimatu związane z emisją gazów cieplarnianych (pary wodnej, dwutlenku węgla i innych gazów) do atmosfery. Ze względu na zmniejszanie się warstwy ozonu w stratosferze większe ilości promieniowania ultrafioletowego osiągają powierzchnię Ziemi, powodując wzrost średniej temperatury. Zmiany te mają negatywny wpływ na jakość ekosystemu, zdrowie ludzi, zwierząt, ekosystemy lądowe i wodne, cykle biochemiczne i materiały. Problemem jest wzrost ilości gazów cieplarnianych emitowanych w wyniku działalności człowieka, co może powodować dalszy wzrost średniej temperatury Wskaźnik potencjału tworzenia efektu cieplarnianego GWP porównuje ilość ciepła zatrzymanego przez określoną masę gazu do emisji 1 kg dwutlenku węgla, w przeliczeniu na 100 lat.
Ocena wpływu cyklu życia (ang. Life Cycle Impact Assessment, LCIA)
Ocena wielkości i znaczenia potencjalnego wpływu wyrobu na środowisko w całym cyklu życia (np. w odniesieniu do potencjału globalnego ocieplenia lub zubożenia surowcowego).
Zbiory Inwentaryzacji Danych LCI (ang. Life Cycle Inventory)
Inwentaryzacja danych wejściowych/wyjściowych w cyklu życia danego wyrobu (pochodzące z całego cyklu produkcyjnego). PlasticsEurope używa również terminu eko-profile.
Analiza cyklu życia (ang. Life cycle assessment, LCA)
Standaryzowana metoda (ISO 14040–44) oceny ilościowej całkowitego wpływu na środowiskowo produktów lub usług w całym cyklu życia materiałów, wyrobów, procesów technologicznych i usług.
Offsetting
Kompensowanie (finansowe) wpływu procesów wytwarzania na klimat ( i równocześnie zazwyczaj zużycie nieodnawialnych surowców).
Wskaźnik zmniejszania zasobów ozonu stratosferycznego (ang. Ozone depletion potential, ODP)
Kategoria oddziaływanie na środowisko („dziura ozonowa”). Wskaźnik utworzony w celu ilościowej oceny wpływu poszczególnych substancji na warstwę ozonową. Obliczany na podstawie emisji 1 kg danej substancji w odniesieniu do 1 kg freonu CFC-11, który jest substancją odniesienia.
Potencjał wytwarzania ozonu fotochemicznego (ang. Photochemical ozone creation potential, POCP)
Kategoria oddziaływanie na środowisko (“smog fotochemiczny”, „smog letni”). Wskaźnik stosowany do oceny wpływu emisji gazów na stężenie ozonu przy powierzchni ziemi powstającego w wyniku reakcji tych gazów w obecności silnego światła słonecznego. Wskaźnik POCP jest obliczany jako wpływ emisji danego gazu na tworzenie ozonu w odniesieniu do emisji 1 kg etylenu, który jest substancją odniesienia).
Reguły dotyczące kategorii produktów (ang. Product Category Rules, PCR)
Zasady obowiązujące przy opracowywaniu analizy cyklu życia LCA i EPD dla danej kategorii produktów. Dokument PRC jest wymagany przy Deklaracji Środowiskowej, TYP III (ISO 14025).
Stosowanie norm
PlasticsEurope uważa za niezbędne uznawanie i stosowanie norm ISO 14xx w procesie podejmowania decyzji w oparciu o analizę całościowego (analizę pełnego cyklu życia produktów) wpływu na środowisko (Life Cycle Thinking).
- ISO 14040: Zarządzanie środowiskowe -- Ocena cyklu życia -- Zasady i struktura
- ISO 14044: Zarządzanie środowiskowe -- Ocena cyklu życia -- Wymagania i wytyczne.
- ISO 14021: Etykiety i deklaracje środowiskowe -- Własne stwierdzenia środowiskowe (Etykietowanie środowiskowe II typu).
- ISO 14025: Etykiety i deklaracje środowiskowe -- Deklaracje środowiskowe III typu -- Zasady i procedury.
- ISO 14067: Ślad węglowy produktu (w opracowaniu)
Literatura
Więcej informacji na temat Life Cycle Thinking (w j. angielskim):
Przydatne linki:
Latest findings:
Criteria for eco-efficient (sustainable) plastic recycling and waste management
Fact based findings from 20 years of Denkstatt studies (see denkstatt.at)
Published: September 2014
The impact of plastics on life-cycle energy consumption and greenhouse gas emissions in Europe
PDF document
Denkstatt Study: summary report
Published: June 2010
Skontaktuj się z nami
Skontaktuj się z nami jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat korzyści wynikających ze stosowania tworzyw sztucznych oraz działalności PlasticsEurope.