Zapotrzebowanie na tworzywa rośnie, lecz czy trend ten zostanie utrzymany w przyszłości?
Maj to miesiąc, kiedy tradycyjnie od kilkunastu już lat stowarzyszenie producentów tworzyw sztucznych PlasticsEurope publikuje pierwsze szacunkowe dane dotyczące produkcji i zapotrzebowania na tworzywa sztuczne w Polsce i w Europie w roku poprzednim. Zużycia tworzyw w roku 2016 wyniosło w Polsce 3,3 mln, co oznacza wzrost o 6,9 % w porównaniu do roku 2015. Średnia europejska wzrostu zapotrzebowania na tworzywa w roku 2016 szacowana jest na 3,2%, a wielkość tego zapotrzebowania na 50,5 mln ton. Ilości tworzyw zużywane na potrzeby przetwórstwa w Polsce stanowią ok.6,5 % średniego zapotrzebowania europejskiego, a Polska pozostaje na szóstym miejscu pod względem zapotrzebowania na tworzywa w Europie po Niemczech, Włoszech, Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Biorąc pod uwagę segmenty zastosowań w ogólnym zużyciu tworzyw udział sektora opakowaniowego wzrósł do 33,5%, w porównaniu do 31,5% w roku ubiegłym, natomiast zmalał udział sektora budowlanego - z 27,6% do 24,4%. Niezmiennie od kilku lat rośnie udział sektora motoryzacyjnego (wzrost do 9,4%) oraz E&E (6,2%).
„Od lat systematycznie występuje niedobór surowców rodzimej produkcji. Polska importuje z zagranicy głównie surowce do przetwórstwa (polimery), a ujemne saldo wymiany handlowej z zagranicą wyniosło w 2016 roku łącznie dla tworzyw i wyrobów z tworzyw 2065 tys. ton, co stanowi ilość o kilkaset tysięcy ton większą niż w latach ubiegłych” mówi Kazimierz Borkowski, Dyrektor Zarządzający Fundacji PlasticsEurope Polska dodając: „Większy deficyt wynika prawdopodobnie z dłuższych niż zwykle przestojów produkcyjnych polskich instalacji w roku 2016”.
Głównym partnerem handlowym Polski w wymianie wewnątrzunijnej, zarówno w eksporcie, jak i w imporcie tworzyw w formach podstawowych oraz wyrobów, są od wielu lat Niemcy. Wymiana handlowa Polski w 80-90% obywa się z krajami unijnymi, natomiast z krajów spoza UE nasze największe rynki eksportowe to Ukraina - w zakresie tworzyw w formach podstawowych i Rosja - w zakresie wyrobów. Spoza UE najwięcej tworzyw w formach podstawowych importujemy z Korei Płd., a wyrobów - z Chin.
Wg GUS wzrost zatrudnienia w firmach produkujących wyroby z tworzyw sztucznych
(z grupy średnich i dużych przedsiębiorstw, tj. zatrudniających powyżej 49 osób) wyniósł 6,4%. Roczny wzrost produkcji w tych firmach osiągnął wartość 7,9%, a łączne obroty zbliżyły się do 50 mld zł. Inwestycje w całej branży tworzyw sztucznych wzrosły w roku 2016 o ok. 10% i wyniosły ok. 3,85 mld zł (firmy powyżej 49 osób). To dobry wynik na tle ogólnego spadku inwestycji w całym przemyśle przetwórczym (wynoszącego - 8%). Wydatki na inwestycje stanowią ok. 6% wartości sprzedaży, co stawia branżę tworzyw na wysokim miejscu w atrakcyjności sektorów produkcyjnych - dla całego przetwórstwa przemysłowego wskaźnik ten wynosił w ubiegłym roku 4,4%.
Wielkość światowej produkcji tworzyw sztucznych w roku 2016 szacowana jest na 335 mln ton, co oznacza wzrost w odniesieniu do roku poprzedniego o 4,3%. Prognozy do roku 2021 wskazują, że wzrost utrzyma się na podobnym poziomie, przy czym dla tworzyw standardowych będzie on niższy niż dla tworzyw konstrukcyjnych (3,7% versus 4,6%).
Kazimierz Borkowski podkreśla, że „polski i europejski przemysł tworzyw sztucznych stoi przed dodatkowymi wyzwaniami mogącymi wpłynąć na konkurencyjność branży tworzyw sztucznych, a związanymi z wdrażaniem europejskiego projektu legislacyjnego, Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (GOZ). W ramach pakietu GOZ trwa obecnie dyskusja nad rolą tworzyw sztucznych w zrównoważonym rozwoju, wkładem tworzyw do oszczędności zasobów z jednej strony, ale również nad tym, jak efektywnie zatrzymać zanieczyszczanie środowiska, w tym środowiska morskiego, porzucanymi odpadami tworzyw sztucznych.
Eksperci przemysłu tworzyw sztucznych uczestniczą od lat w działalności informacyjno-edukacyjnej, mającej na celu promowanie sprawdzonych rozwiązań w zagospodarowaniu odpadów tworzyw sztucznych. Ważnym zadaniem jest przemysłu jest również promowanie właściwych zachowań konsumenckich (np. nieśmiecenia), uwzględniających zrozumienie wartości przedmiotów i wyrobów użytkowanych przez konsumentów”.